Stereofotografie
Geschiedenis
Het principe van hoe we 3D kijken is al gekend sinds de Griekse oudheid (Euclides): we hebben 2 ogen op ongeveer 6.5 cm van elkaar. Door dit afstandsverschil zien we 2 beelden die net iets verschillend zijn. Onze hersenen stellen deze 2 beelden dan samen tot een 3D beeld. Dit principe werd in de eerste helft van de negentiende eeuw al in de praktijk toegepast, nog voor de uitvinding van de fotografie!
Tijdens de opgang van de fotografie in de tweede helft van de negentiende eeuw, toen het een stuk eenvoudiger werd om een foto te ontwikkelen, kende ook de 3D fotografie succes. 2 foto's werden naast elkaar geplaatst en met een eenvoudige kijker zagen de mensen de scene in 3D. Echter, door de opkomst van de cinema, de TV en door het toegankelijk worden van de gewone fotografie voor iedereen, geraakte stereofotografie in de vergetelheid.
Pas in de jaren '50 van vorige eeuw, met het opkomen van de kleurenfotografie, kende 3D opnieuw wat succes. Het bekendste stereofototoestel van die tijd was de Realist. Het bekendste voorbeeld van een 3D kijktoestel was (en is) de View-master.
De laatste tijd komt 3D meer en meer in het nieuws, niet toevallig gerelateerd met de digitale (r)evolutie in de fotografie en in de projectie: Beowulf en U2 in 3D kenden al behoorlijk wat succes in cinemazalen wereldwijd, Disney besliste om hun animatiefilms enkel nog in 3D uit te brengen, Philips komt op de markt met een 3D TV, enz... Een (r)evolutie die ik alleen maar kan toejuichen!
En wat is mijn geschiedenis? Waarom heb ik mijn wagonnetje vastgehaakt aan de 3D-trein? Het begon allemaal eind 2004. Toen ging ik met een paar vrienden voor een ondergrondse vakantie richting the Land of the Free. De laatste dagen verbleven we in Washington... en daar was het dat ik mijn eerste 3D film zag (op IMAX!): "Space station 3D". Zelden was ik zo onder de indruk van een aantal filmscènes. Het was alsof ik de astronaut was die, zwevend in de ruimte, het ruimtestation zag, met op de achtergrond onze moeder Aarde. Ik vroeg me af of hoe ze dergelijke effecten konden creëren... of ik dit ook kon... of het betaalbaar was. Toen begon mijn interesse in stereofotografie.
Het was een hobby die zachtjes kabbelend startte, met het zoeken van analoge 3D toestellen uit de jaren ´50 op Ebay en met het occasioneel nemen van wat dia's. Het monteren van die dia's bleek een behoorlijk karwei te zijn (en behoorlijk ontmoedigend) en met een handviewer waren de resultaten wel fijn om zien, maar toch was het niet hetzelfde als op het grote scherm.
Toen kwam er een periode waar ik alles wat er op het internet te vinden was verslond. Fotografietechnieken: de doe wels en de doe niets, manieren om foto's in 3D te zien, kostprijs, ... Het werd duidelijk dat ik digitaal moest gaan. Dat enkel projecteren (en niets minder) me tevreden zou stellen. Dat ik behoorlijk speciaal materiaal nodig had. En tijd.
En hoe denk ik er nu over? 3D fotografie gevolgd door 3D projectie is een ketting van schakels. Schakels van techniek, van materiaal, van software, van hardware, van informatie, van ervaring, van budget. Je kan niet van iedere schakel even goed op de hoogte zijn. Nergens is er een standaard te vinden en de ketting is maar zo sterk als de zwakste schakel. Voor iemand die van techniek houdt is dit echt wel een uitdaging... en het geeft zoveel voldoening als het ganse systeem werkt (na soms wat frustratie). En nu begint het spel: een vlot werkend systeem met veel flexibiliteit en vrijheid binnen bepaalde fysische grenzen... speleostereofotografie is nog maar een begin in de amper ontgonnen wereld van 3D fotografiekunst...